Thời gian vàng trong cấp cứu người bệnh tai biến máu não

Đột quỵ não hay còn gọi tai biến mạch máu não, là tình trạng tổn thương hệ thần kinh trung ương, dẫn đến tình trạng suy giảm chức năng thần kinh cấp tính xảy ra sau khi có gián đoạn đột ngột cấp máu tới một vùng não nào đó.

Đột quỵ não xảy ra với 2 thể chính bao gồm: đột quỵ chảy máu não, hai là đột quỵ nhồi máu não. Thường đột quỵ do nhồi máu sẽ xuất hiện trong vòng 3 giờ đầu kể từ khi có triệu chứng đầu tiên, điều trị thuốc tiêu huyết khối đường tĩnh mạch và tổ chức não vùng bán manh thì có thể phục hồi. Nhưng ngay từ khi có triệu chứng của bệnh , biện pháp cấp cứu cũng hết sức quan trọng.

Nhồi máu não trong đột quỵ có những triệu chứng nào:

Nhồi máu não là động mạch não bị hẹp hoặc bị tắc làm giảm hoặc ngừng hẳn làm cản trở dòng máu lưu thông đến não. Nguyên nhân nhồi máu não có nhiều, nhưng thường là tắc động mạch do cục máu đông hình thành tại chỗ hoặc di chuyển từ nơi khác đến, khi đến nơi mạch máu xơ vữa làm cản trở dòng máu lưu thông đi khắp cơ thể, đặc biệt lên não

Các triệu chứng thường không rõ ràng như biến chứng chảy máu não, biểu hiện là liệt nửa người, rối loạn ngôn ngữ, liệt dây thần kinh số VII miệng, mặt méo, chân tay yếu…

'Giờ vàng' trong cấp cứu đột quỵ não là gì?

Giờ vàng là khoảng thời gian trong vòng 3 giờ tính từ khi có các triệu chứng tiền triệu của nhồi máu não như:

- Đột ngột yếu, tê hay liệt mặt tay hoặc chân (đặc biệt là ở một bên của cơ thể).

- Không nói được hoặc khó khăn trong nói, nói ngọng.

- Đột ngột mất thị lực, đặc biệt chỉ ở một mắt.

- Đột ngột nhức đầu dữ dội mà không có nguyên nhân rõ ràng.

- Chóng mặt không giải thích được do nguyên nhân gì, mất thăng bằng hoặc phối hợp vận động, đặc biệt là triệu chứng chóng mặt đi kèm với các triệu chứng trên.

Rồi sau đó là các dấu hiệu suy giảm chức năng thần kinh cấp tính do đột quỵ não, xuất hiện các triệu chứng thần kinh khu trú như liệt tay, chân, nửa người, thất ngôn, thậm chí hôn mê…

Trong khoảng thời gian này (3 giờ) nếu được đưa đến các trung tâm cấp cứu đột quỵ hoặc bệnh viện lớn có đủ khả năng, bệnh nhân có thể được sử dụng thuốc tiêu sợi huyết hoặc can thiệp nội mạch lấy bỏ cục tắc (luồn ống thông tới chỗ tắc và giải phóng cục máu tắc).

Với 2 liệu pháp này bệnh nhân có khả năng phục hồi tốt các tổ chức thần kinh vùng bán manh, hoặc cả vùng trung tâm. Vì vậy, cần khẩn trương vận chuyển bệnh nhân tới nơi có thể điều trị nhanh chóng giảm thiểu các di chứng sau đột quỵ.

Khi đột quỵ não đã qua thời điểm 'giờ vàng'

Đột quỵ não nhồi máu khi đã qua 3 giờ, việc tiêu huyết khối đường tĩnh mạch (dùng thuốc tiêu huyết khối qua truyền đường tĩnh mạch) không còn tác dụng. Có thể áp dụng biện pháp tiêu huyết khối đường động mạch, kỹ thuật này phức tạp chỉ được thực hiện ở cơ sở chuyên khoa sâu.

Xem thêm: giá an cung ngưu hoàng hàn quốc